COURAGE

łączymy kolekcje

Anna Mydlarska jest twórcą filmowym, archiwistką, tłumaczką i wykładowczynią akademicką. Od początku 1980 roku współpracowała z "Solidarnością": była osobistym tłumaczem Lecha Wałęsy w czasie wywiadów udzielanych zagranicznym dziennikarzom. Była również pracownikiem Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” oraz gdańskiego Biuletynu "Solidarności", dla którego regularnie tłumaczyła zagraniczne artykuły prasowe. Ponadto tłumaczyła nielegalną wówczas literaturę na potrzeby publikacji podziemnych.

Jest kierownikiem Działu Dokumentacji Filmowej w Europejskim Centrum Solidarności (ECS) w Gdańsku od momentu utworzenia instytucji w 2008 roku. Nadzoruje zawartość i organizację Mediateki: biblioteki multimediów, która archiwizuje oryginalna materiały video i nagrania dźwiękowe z lat 70. i 80. Mydlarska zarządza również Notacjami Filmowymi ECS, które stanowią jej autorski projekt, opierający się na wywiadach z działaczami "Solidarności" oraz liderami opozycji politycznej i kulturowej. 

Jej życiową misją jest zachowanie pamięci o działalności demokratycznej oraz ludziach zaangażowanych w opozycję polityczną i kulturową w socjalistycznej Polsce. Pełni rolę reżysera, producentki i scenarzystki – nie tylko w projekcie Notacji, ale także w licznych filmach dokumentalnych. W 1996 roku otrzymała tzw. polskiego Pulitzera (Główną Nagrodę Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich) za dokument „Zmierzch emigracji – rozmowy paryskie”. W 2006 roku została odznaczoną medalem „Zasłużonych dla kultury”.

Jest żoną Jacka Mydlarskiego, malarza związanego z polską sztuką opozycyjną lat 80.  

Ks. Wiesław Aleksander Niewęgłowski (ur. 1941) po ukończeniu liceum w Siedlcach w latach 60. studiował na wydziale polonistyki, teorii filmu i mediów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie. W 1970 roku przyjął święcenia prezbiteriatu w Warszawie. Od 1974 roku posługiwał w kościele akademickim św. Anny w Warszawie. Tam w 1975 roku wraz ks. Tadeuszem Uszyńskim zorganizował pierwszy Tydzień Kultury Chrześcijańskiej. W 1978 roku założył Duszpasterstwo Środowisk Twórczych w Warszawie, stanowiące poszerzenie działalności TKCh. Od tego czasu, a zwłaszcza po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku, przyczynił się do zbliżenia ludzi kultury z Kościołem. W 1984 roku został mianowany krajowym Duszpasterzem Środowisk Twórczych. Funkcję tę pełnił do 2012 roku. Równocześnie ks. Niewęgłowski był wykładowcą na wielu uczelniach, m.in. na Akademii Teologii Katolickiej, Akademii Sztuk Pięknych, Akademii Teatralnej. W 1997 roku został również dyrektorem katolickich programów telewizyjnych w telewizji publicznej.

Jan Nowak-Jeziorański jest jedną z najważniejszych figur polskiej tradycji oporu w XX wieku - oporu wobec nazizmu i komunizmu. Podczas drugiej wojny światowej służył w Armii Krajowej i przekazywał informacje z Polski do Rządu na Wychodźstwie w Londynie (zyskując wtedy przydomek "Kuriera z Londynu"). Po wojnie, był pierwszym i najbardziej wpływowym w historii placówki dyrektorem Polskiej Sekcji Radia Wolna Europa, co sprawiało, że brał udział w kreowaniu zachodniego przekazu medialnego skierowanego do społeczeństw zza Żelaznej Kurtyny w czasach Zimnej Wojny, a także doradzał amerykańskim prezydentom (Reaganowi i Carterowi).

Jerzy Onuch (1954) jest uznanym na świecie artystą, wykładowcą, kuratorem i dyplomatą. W 1976 roku wraz z Januszem Bałdygą i Łukaszem Szajną stworzył grupę Pracownia Dziekanka, w której działał przez następnych kilka lat. W 1979 roku objął stanowisko współkierownika Studenckiego Centrum Środowisk Artystycznych, następnie Pracowni Dziekanka, i pełnił je do 1986 roku, kiedy wyjechał do USA, a następnie do Kandy. W latach dziewięćdziesiątych oprócz prezentacji twórczości własnej zajął się badaniem i promowaniem młodej sztuki ukraińskiej. Od 1997 do 2004 roku był dyrektorem Centrum Sztuki Współczesnej w Kijowie, następnie – w latach 2005-2010 – dyrektorem Instytutu Polskiego w Kijowie, zaś od 2010 do 2015 roku – dyrektorem Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku.

W latach siedemdziesiątych Onuch studiował malarstwo i grafikę na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1976 roku wraz z Januszem Bałdygą i Łukaszem Szajną skorzystał z propozycji ówczesnego kierownika Dziekanki Wojciecha Krukowskiego, który zaoferował studentom uczelni artystycznych wykorzystanie kamery do realizacji własnych prac. Pokaz Onucha, Bałdygi i Szajny zaowocował zaproszeniem do stałej współpracy, złożonym przez Krukowskiego. W takich okolicznościach trzej młodzi twórcy założyli Pracownię Dziekanka, przedsięwzięcie skupione na otwartym procesie twórczym, eksperymentowaniu i pracy samokształceniowej. Od 1979, po odejściu Krukowskiego, Onuch wraz z Tomaszem Sikorskim przejął stery Studenckiego Centrum Środowisk Artystycznych Dziekanka, które w 1981 roku przeistoczyło się w Pracownię Dziekanka – autonomiczną jednostkę w strukturze ASP (wcześniej SCŚA funkcjonowało pod parasolem SZSP).

W twórczości własnej, podobnie jak w pracy organizacyjnej, Onuch zainteresowany był sztuką nowych mediów, instalacji i performansu. Prowadził również dociekania teoretyczne. W latach osiemdziesiątych zorganizował przeszło siedemdziesiąt wystaw i innych wydarzeń artystycznych. W 1986 roku został zaproszony na konferencję w Vancouver; z wyjazdu tego nie wrócił, wybierając pozostanie na emigracji, by po roku spędzonym w USA osiedlić się w Toronto. Kontynuował działalność artystyczną, edukacyjną i kuratorską.

W połowie lat dziewięćdziesiątych Onuch wrócił do Polski, gdzie już wcześniej regularnie przyjeżdżał z wykładami i brał udział w wystawach (na przykład w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie). W tym samym czasie zaczął szerzej zajmować się młodą sztuką ukraińską, pełniąc funkcje kuratora wystaw i jurora w konkursach. W 1997 roku został dyrektorem Centrum Sztuki Współczesnej w Kijowie, ściągając do tego miasta prace światowej sławy artystów awangardowych oraz promując młodych ukraińskich artystów zaangażowanych politycznie. Następnie Onuch zajął stanowisko dyrektora Instytutu Polskiego w Kijowie (2005-2010), a wreszcie – od 2010 do 2015 roku – dyrektora Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku.

W czasach państwowego socjalizmu w Polsce Onuch tworzył i wystawiał sztukę progresywną, niezależną, eksperymentującą, która niewątpliwie wykraczała poza ramy określone w oficjalnych założeniach polityki kulturalnej. Jednakże niszowy charakter tej działalności nie ściągał na nią represji, choć wiązał się ze skromnymi i niepewnymi środkami.

Tymoteusz Onyszkiewicz (1973) był jednym z pierwszych anarchistów działających w stolicy PRL w latach osiemdziesiątych. W wieku 13 lat został fanem muzyki metalowej; po około roku zmienił upodobania na punk. To właśnie poprzez słuchanie polskich i zachodnich kaset z punkowymi nagraniami po raz pierwszy zetknął się z ideami anarchistycznymi. W tym czasie przedrzeźniał socjalistyczne organizacje, takie jak Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, na którego gazetce ściennej zamieszczał parodie oficjalnych komunikatów. Jako uczeń Szkolnego Ośrodka Socjoterapii (SOS) poznał innych, zafascynowanych anarchizmem młodych ludzi, między innymi Arkadiusza "Owcę" Zajączkowskiego. Wkrótce, jako A-Cykliści, organizowali pierwsze spotkania i demonstracje anarchistyczne. Onyszkiewcz brał udział zarówno w manifestacjach, wiecach i happeningach, organizowanych przez anarchistów i inne grupy młodzieżowe, jak i w ulicznych starciach z policją i skinheadami. Swoją aktywność kontynuował po 1989 roku, brał udział w przygotowaniach do alterglobalistycznego Antyszczytu w Warszawie w 2004 r. Poeta, pisarz, autor kilku tomów wierszy, opowiadań, esejów i artykułów publikowanych w czasopismach, jak również w prasie popularnej. Filozof zainteresowany gnozą, buddyzmem, filozofią starożytną. Pracuje jako trener jogi i sztuk walki.

Onyszkiewicz, jako uczestnik ruchu anarchistycznego jeszcze w czasach socjalizmu i ciągle czynny członek Federacji Anarchistycznej, był jednym z inicjatorów wystawy "Fuck 89" w 2014 roku oraz autorem towarzyszącego jej manifestu. Jakkolwiek przygotowania wystawy przebiegały w sposób kolektywny i anonimowy, w gronie głównych organizatorów Onyszkiewicz odgrywał ważną rolę, zaś po zamknięciu wystawy w Warszawie prezentował te same materiały na spotkaniach z anarchistami we Wrocławiu, Rzeszowie i Krakowie. Onyszkiewicz zarysował koncepcję wystawy jako symbolicznego pożegnania z heroiczną przeszłością lat osiemdziesiątych, z jej legendami i bohaterami - pożegniania koniecznego, by rozwijał się ruch anarchistyczny wolny od starych błędów. Anarchiści ponieśli porażkę, dowodził, ponieważ kres socjalizmu okazał się początkiem nowego, równie opresyjnego reżimu: neoliberalnego kapitalizmu. Dlatego, w obliczu nowych wyzwań, nie powinno być sentymentów wobec dawnych, przegranych walk. Gestem sprzeciwu wobec sentymentów i brązownictwa wystawa "Fuck 80" zamykała rozdział historii powojennego ruchu anarchistycznego.

Onyszkiewicz i inni młodzi anarchiści byli w PRL radykalną opozycją wobec rządu i zmilitaryzowanego państwa. Jednakże, w tym samym czasie, odcinali się od "Solidarności", widząc w niej cechy klerykalne, nacjonalistyczne i konserwatywne. Onyszkiewicz zapamiętał, że również podziały kulturowe między głównym nurtem a alternatywą nie były ostre ani oczywiste, ponieważ wywrotowe, punkowe kasety można było nabyć w oficjalnych, państwowych sklepach.

Źródło:

Tymoteusz Onyszkiewicz, Fuck 89 Manifesto, 2014.

Prekursorka sztuki performans, sztuki ciała i sztuki feministycznej w Polsce. Uprawiała także „konceptualną poezję” lub też „poezję wizualną”, tworzyła „obiekty poetyckie”.

Urodziła się w 1945 w Grodzisku Mazowieckim.

Studiowała w Łodzi w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych na wydziale malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Od roku 1983 mieszka w Berlinie. Ma w swoim dorobku serię wystaw indywidualnych i zbiorowych poza Polską, m.in. w Berlinie, Bonn, Karlsruhe, Londynie, Calgary, Sao Paulo, Los Angeles, Nowym Yorku, Bostonie, Sydney.

Julia Paruszewska jest specjalistą ds. Spichlerza Polskiego Rocka w Jarocinie. Wcześniej, w 2012 roku, została zatrudniona jako koordynatorka SPR. Z wykształcenia filolog języka polskiego o specjalności nauczycielskiej na Uniwersytecie Zielonogórskim, animatorka kultury z wieloletnim doświadczeniem.

Przed zatrudnieniem w Spichlerzu Polskiego Rocka Paruszewska pracowała między innymi w Stowarzyszeniu Miłośników Ziemi Nowomiejskiej; była też członkinią zarządów kilku kulturalnych organizacji pozarządowych. Pracowała również w instytucjach publicznych. Realizowała szereg projektów o skali lokalnej, regionalnej i ogólnopolskiej, organizowała kampanie promocyjne, prowadziła i rozliczała projekty finansowane ze środków publicznych, w tym z funduszy europejskich. Doświadczenie Julii Paruszewskiej w koordynacji projektów kulturalnych i pozyskiwania środków publicznych jest szczególnie ważne w przypadku Spichlerza jako nowej placówki, której powstanie było współfinansowane z funduszy regionalnych i unijnych.

Sebastian Pluta jest dyrektorem Muzeum Regionalnego w Jarocinie. Stanowisko to pełni od 2006 roku. Był jednym z inicjatorów i współtwórców Spichlerza Polskiego Rocka, który jako filia Muzeum podlega jego nadzorowi. Swoim głosem jako dyrektor Muzeum walnie przyczynił się do powołania Spichlerza i nadania mu formy nowoczesnej placówki z multimedialną wystawą i atrakcjami zarówno dla mieszkańców Jarocina, jak i dla turystów. Pluta jest także zaangażowany w przygotowanie i promocję kolejnych edycji festiwalu muzycznego w Jarocinie, który od 2017 roku organizowany jest przez Muzeum Regionalne wspólnie z gminą Jarocin.

Krytyczka i teoretyczka sztuki. Współzałożycielka legendarnej awangardowej Galerii Foksal w 1966 roku przez kilka dekad uznawanej za najbardziej prestiżową i ambitną polską galerię sztuki. Współautorka kluczowych tekstów i linii programowej galerii.
Studiowała na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie obroniła pracę magisterską o malarstwie Tadeusza Kantora. Wtedy też poznała go osobiście. W czasie studiów zaprzyjaźniła się  z przyszłym krytykiem sztuki Wiesławem Borowskim. Obaj znaleźli się wśród założycieli Galerii Foksal.
Wyemigrowała do Paryża w 1970 roku.
Prywatnie partnerka neoawangardowego malarza i autora instalacji Edwarda Krasińskiego (także jednego z założycieli Galerii Foksal) a potem Eustachego Kossakowskiego, fotografa polskiego życia artystycznego lat 60.

Źródła:

Borowski Wiesław, w rozmowie z Agnieszką Sural, Wystarczy wierzyć dobrym artystom, Culture.pl, 2015, http://culture.pl/pl/artykul/wieslaw-borowski-wystarczy-wierzyc-dobrym-artystom-wywiad

Polit Paweł (red.), Edward Krasiński Elementarz ABC, Bunkier Sztuki, Kraków 2008.

Twórca filmów, fotografii, instalacji, autor projektów interdyscyplinarnych. Absolwent Wydziału Malarstwa warszawskiej ASP. Wydawca i redaktor naczelny magazynu "DIK Fagazine". Twórca "Queer Archives Institute". Laureat Paszportu Polityki (2009). 
Jego prace były pokazywane m.in. w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Współczesnym Wrocław, Muzeum Narodowym w Warszawie, CSW Zamek Ujazdowski, Kunsthalle Wien, New Museum w Nowym Jorku, Whitechapel Gallery w Londynie, VideoBrasil w Sao Paulo, Cobra Museum w Amsterdamie oraz na biennale PERFORMA 13 w Nowym Jorku, 7. Göteborg Biennale, 4. Prague Biennale, New York Photo Festival w Nowym Jorku i 15. Biennale Sztuki Mediów WRO.
Z racji młodego wieku Karol Radziszewski nie ma własnych wspomnień czy doświadczeń z czasu socjalizmu w Polsce. Czerpie wiedzę o tym okresie przede wszystkim z literatury, swoich własnych zbiorów - pism gejowskich z lat 80. - i z rozmów z Ryszardem Kisielem. Daleki jest jednak od jednoznacznego potępienia tamtego okresu, widząc w nim przede wszystkim kolejną odsłonę walk społeczności nieheteronormatywnej o samostanowienie i interesując się strategiami codziennego oporu wobec homofobicznej polityki państwa. Co więcej, Radziszewski jest równie krytyczny wobec niektórych cech współczesnego społeczeństwa polskiego, a cała jego działalność artystyczna opiera się na podkopywaniu dominujących wzorców męskości i cielesności.