Polski Kościół Katolicki był jedną z najważniejszych organizacji stawiających realnych opór socjalistycznemu reżimowi. Był jedynym wewnętrznym przeciwnikiem respektowanym przez władzę, aż do utworzenia WZZ Solidarność (aczkolwiek związek pomiędzy Solidarnością i Kościołem był niezwykle bliski). Pozycja Kościoła wrosła znacząco po tym, gdy w 1978 na Papieża został wybrany Karola Wojtyły, który otwarcie krytykował ustrój socjalistyczny. Polscy księżą byli często obserwowani i prześladowani, czego tragicznym przykładem może być zabójstwo księdza Jerzego Popiełuszki.
Przez dziesięciolecia Kościół angażował się w liczne inicjatywy mające na celu osłabienie władzy reżimu: od wspierania prześladowanych i ich rodzin, przez organizację pomocy w czasie stanu wojennego, po całkowicie jawne akcje, takie jak odprawianie mszy świętych w Stoczni Gdańskiej w czasie strajków. Kościół oferował zarówno moralne, jak i materialne wsparcie członkom opozycji demokratycznej, angażującym się m.in. w kolportaż prasy podziemnej.
W 1975 roku zorganizowano pierwszy Tydzień Kultury Chrześcijańskiej(TKCh) – wydarzenie łączące intelektualistów i artystów wokół wspólnej debaty i artystycznych pokazów. Dzięki sukcesowi pierwszych obchodów, TKCh stało się wydarzeniem cyklicznym, organizowanym po dziś dzień w wielu miastach Polski. Przedłużeniem działalności TKCh zajęło się Duszpasterstwo Środowisk Twórczych: inicjatywa organizowana od 1978 roku, stanowiąca platformę wymiany myśli i będąca podstawą organizacji opozycji kulturowej.
