Archiwum Video Studio Gdańsk powstało w naturalny sposób w wyniku pracy niezależnego studia filmowego. W celu zarządzania archiwalnymi i nowopowstałymi materiałami video, w 2004 roku powołano Fundację Archiwum Filmowe.
Początki Video Studio Gdańsk są związane z I Krajowym Zjazdem Delegatów NSZZ „Solidarność”, zorganizowanym w Gdańsku w 1981. Po sukcesie protestów i zalegalizowaniu Związku Zawodowego „Solidarność” w 1980 roku, młody dziennikarz Marian Terlecki, wraz z grupą innych działaczy opozycyjnych, dostrzegł potrzebę dokumentowania ważnych zmian zachodzących w kraju. Bardzo szybko okazało się, że zebranie potrzebnego sprzętu jest niemożliwe. Pomoc nadeszła z zagranicy, kiedy Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych z Brukseli podarowała świeżo założonej „Solidarności” (na jej pierwszy kongres) kamerę video SONY U-matic HB, zestaw montażowy i sto kaset. Dzięki temu wsparciu Biuro Informacyjno-Prasowe „Solidarność” zostało poszerzone o Agencję Telewizyjną „Solidarność”, która stała się podstawą dla późniejszej aktywności filmowej Video Studio, działającego pod tą nazwą od 1983 roku.
Początkowo niezależni filmowcy “Solidarności” dokumentowali najważniejsze wydarzenia w związku: wystąpienia publiczne, spotkania, narady. Jednak już wkrótce powstały pierwsze filmy dokumentalne (pierwszym był „Kandydat” Mariana Terleckiego o wyborze Lecha Wałęsy na przewodniczącego). Od 1983 roku filmowcy działali pod egidą Kościoła (pallotynów), który zapewniał względne bezpieczeństwo i swobodę działania. Jednak aktywność Video Studio musiała zostać zawieszona, kiedy Terlecki został aresztowany na 16 miesięcy pod pretekstem zawłaszczenia sprzętu video, należącego do zdelegalizowanej „Solidarności” (cenna kamera została zarekwirowana przez milicję, która zaczęła ją wykorzystywać do własnych celów). W 1987 roku, znów przy wsparciu Kościoła, filmowcy wznowili swoją działalność (pod nazwą Dział Dokumentacji i Pomocy Duszpasterskich "Video"). Poza Terleckim do grupy dołączyli m.in. Ryszard Grabowski i Marek Łochwicki. Pośród licznych współpracowników znaleźli się Bogdan Borusewicz, Andrzej Drzycimski, Maciej Grzywaczewski, Artur Matys, Ewa Oleczek, Jarek Rybicki, Sławomir Rybicki, Jacek Taylor, Marek Tokarczyk, Wiesław Walendziak, Krzysztof Wyszkowski, Andrzej Zarębski, Waldemar Banasik, Andrzej Goliszewski, Alicja Hołdun, Hanna Karkowska, Marek Łochwicki, Wojciech Nowicki, Waldemar Płocharski, Włodzimierz Resiak, Jerzy Rozmus czy Katarzyna Wojciechowska, a także przedstawiciele polskiej emigracji (np. Video-Kontakt i Modus Video z Paryża). Nagrywali nielegalne spotkania i narady, wydarzenia organizowane przez opozycję, a także wyprodukowali kilka filmów dokumentalnych. Jedną z ważniejszych aktywności grupy było rozprowadzanie kaset VHS z własnymi produkcjami i kopiami filmów zagranicznych. Kasety cieszyły się dużą popularnością i stały się głównym źródłem dochodu filmowców – na tyle stabilne, że pozwoliło na finansowanie działalności grupy.
W 1989 Video Studio Gdańsk posiadało już duży dorobek i zgromadziło obszerną kolekcję materiałów video (filmów, reportaży, magazynów, surowych nagrań). Pomimo że transformacja pozwoliła studiu na legalne działanie, jej założyciele postanowili nie zmieniać go w komercyjny biznes, a działać społecznie jako fundacja. Na początku lat 90. – jako pierwszy niezależny producent, posiadający na dodatek duże doświadczenie – Video Studio Gdańsk zaczęło współpracować z reformowaną Telewizją Polską. Brało udział w produkcji teatrów telewizji, filmów telewizyjnych, dokumentów itd.
Co warte podkreślenia, pod różnymi nazwami i w ramach różnych organizacji, niezależni filmowcy z Gdańska prowadzili swoją działalność nieprzerwanie od 1981 roku: najpierw jako podziemna organizacja wspierana przez “Solidarność i Kościół, a po transformacji – jako niezależne studio filmowe. Profil ich działalności zmienił się na przestrzeni dekad, jednak w swoich filmach (szczególnie dokumentalnych) powracają do tematów takich jak bunt, działalność opozycyjna i wydarzenia historyczne. Video Studio Gdańsk wciąż funkcjonuje jako fundacja.
W 2004 roku powołano Fundację Archiwum Filmowe, w celu zarządzania wciąż rosnącym archiwum dokumentacji video. Celem fundacji jest zbieranie środków na prace archiwizacyjne (digitalizację, katalogowanie, opis), a także ich przeprowadzanie po uzyskaniu dotacji. Pomimo ograniczonych funduszy, mały 5-sobowy zespół zdołał już przeprowadzić digitalizację ponad 2500 kaset VHS.
Przez wiele już Video Studio Gdańsk zmaga się z problemem niewystarczającej przestrzeni do archiwizacji materiałów. Pomoc zaoferowało Europejskie Centrum Solidarności (ECS), instytucja partnerska Studia. Od 2017 roku materiały są przenoszone do nowej, przestronnej siedziby ECS, które wsparło Video Studio również pomocą w digitalizacji i udostępnianiu nagrań, a także lepszymi możliwościami wykorzystania materiałów w nauce i edukacji.
